Bệnh tiểu đường: Dấu hiệu, nguyên nhân và phương pháp phòng ngừa
Bệnh tiểu đường là một bệnh mạn tính phổ biến tại Việt Nam, với tỷ lệ mắc bệnh đang có xu hướng gia tăng. Bệnh gây ra bởi lượng đường trong máu (glucose) cao hơn mức bình thường. Nếu không được kiểm soát, bệnh tiểu đường có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm đến tính mạng.
Bệnh tiểu đường là gì?
Bệnh tiểu đường là một căn bệnh mạn tính, đặc trưng bởi tình trạng rối loạn chuyển hóa glucose do tuyến tụy không sản xuất đủ insulin hoặc khi cơ thể không thể tiêu thụ insulin hiệu quả.
Glucose (đường) là nguồn năng lượng chính cho cơ thể, được cung cấp từ carbohydrate có trong thức ăn và đồ uống hằng ngày. Khi vào cơ thể, glucose được vận chuyển đến các tế bào để sử dụng năng lượng. Tuy nhiên, trước khi có thể đi vào tế bào, glucose cần được “mở khóa” bởi insulin – một loại hormone do tuyến tụy tiết ra.
Nếu tuyến tụy không sản xuất đủ insulin hoặc cơ thể không sử dụng insulin đúng cách, glucose sẽ tích tụ trong máu, dẫn đến lượng đường trong máu luôn ở mức cao gây ra tình trạng tiểu đường.
Bệnh tiểu đường có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi, nhưng thường gặp nhất ở người trưởng thành từ 45 tuổi trở lên. Bệnh đang có xu hướng trẻ hóa, đặc biệt ở những người thừa cân, béo phì hoặc có lối sống không lành mạnh.
Dấu hiệu cảnh báo bệnh tiểu đường
Các triệu chứng của tiểu đường khá khó nhận biết, vì diễn ra âm thầm và không rõ nét.
- Khát nước và uống nhiều nước
- Thường xuyên đi tiểu, lượng nước tiểu tăng cao
- Người thường xuyên mệt mỏi, thiếu năng lượng, mất tập trung
- Có biểu hiện ăn nhiều nhưng sụt cân
- Suy giảm thị lực
- Viêm nướu
- Xuất hiện nhiều vết thâm sẫm màu ở một số vùng đặc biệt là nơi có nếp nhăn hoặc nếp gấp da
- Vết thương lâu lành, tiến triển sang viêm
Nguyên nhân bị bệnh tiểu đường là gì?
- Kháng insulin: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất của bệnh tiểu đường loại 2. Khi bị kháng insulin, các tế bào trong cơ thể không thể sử dụng insulin một cách hiệu quả để chuyển hóa glucose thành năng lượng. Điều này dẫn đến tình trạng lượng đường trong máu cao.
- Bệnh tự miễn: Bệnh tiểu đường loại 1 và bệnh bệnh đái tháo đường tự miễn tiềm ẩn ở người lớn (LADA) có thể được gây ra do hệ thống miễn dịch của cơ thể tấn công và phá hủy các tế bào sản xuất insulin trong tuyến tụy.
- Mất cân bằng nội tiết tố: Khi mang thai, nhau thai tiết ra các hormone gây kháng insulin. Điều này có thể dẫn đến bệnh tiểu đường thai kỳ. Các tình trạng liên quan đến hormone khác như bệnh to cực và hội chứng Cushing cũng có thể gây ra bệnh tiểu đường loại 2.
- Tổn thương tuyến tụy: Tổn thương vật lý đối với tuyến tụy do tình trạng, phẫu thuật hoặc chấn thương có thể ảnh hưởng đến khả năng tạo ra insulin. Điều này có thể dẫn đến bệnh tiểu đường Loại 3c.
- Đột biến gen: Một số đột biến gen nhất định có thể gây ra Bệnh tiểu đường khởi phát ở người trẻ MODY và bệnh tiểu đường ở trẻ sơ sinh.
- Sử dụng thuốc: một số loại thuốc đặc trị HIV/AIDS và corticosteroid có thể dẫn đến bệnh tiểu đường loại 2.
Những người có nguy cơ cao mắc bệnh tiểu đường
Ăn nhiều thức ăn nhiều calo
Hiện nay, với sự giao thoa giữa nền văn hóa giữa các nước, nền ẩm thực ngày càng trở nên đa dạng, giàu dinh dưỡng, kết hợp với lối sống bận rộn tất bật, chúng ta dễ rơi vào “chiếc bẫy” của thức ăn nhiều calo. Khi nạp một lượng lớn calo vào cơ thể, insulin không thể đáp ứng đủ nhu cầu tiêu thụ của cơ thể thì lượng đường trong máu tăng dần gây tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường.
Ít vận động thể dục, thể thao
theo các chuyên gia, lối sống ít vận động sẽ làm giảm khả năng điều chỉnh đường huyết và insulin của cơ thể. Đồng thời, việc ít vận động đồng nghĩa với việc ít tiêu thụ năng lượng sẽ tạo điều kiện cho chất béo tích tụ trong cơ thể do. Về lâu dài nếu không được khắc phục sẽ dẫn đến bệnh tiểu đường.
Di truyền
Nếu gia đình có người từng mắc bệnh tiểu đường có thể di truyền đến thế hệ sau. Trong đó, tiểu đường tuýp 2 có tỷ lệ di truyền cao hơn tuýp 1. Xét về yếu tố tiền sử gia đình, người mẹ mang thai mắc phải đái tháo đường trong thai kỳ thì em bé có nguy cơ cao mắc bệnh béo phì và tiểu đường tuýp hai cao hơn so với người bình thường.
Rối loạn lipid máu
Là tình trạng tăng bất thường cholesterol xấu và triglyceride, đồng thời giảm các vấn đề nghiêm trọng như bệnh mạch vành, nhồi máu cơ tim, tăng huyết áp và đặc biệt là bệnh tiểu đường.
Người trung niên và người lớn tuổi
Theo thống kê, người trung niên và người lớn tuổi có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2 cao gấp 4 lần so với người trẻ tuổi. Nguyên nhân chính là do sự thay đổi về chuyển hóa, rối loạn tiết insulin và kháng insulin. Dưới ảnh hưởng của quá trình lão hóa, chức năng tuyến tụy suy giảm theo thời gian, dẫn đến quá trình sản xuất insulin gặp nhiều vấn đề dẫn đến bệnh tiểu đường. Bên cạnh đó, người lớn tuổi thường có nhiều bệnh nền thường sử dụng các loại thuốc ảnh hưởng đến đường huyết như corticosteroid (điều trị các bệnh thoái hóa khớp, lupus, dị ứng,…), thuốc điều trị cao huyết áp, lợi tiểu,… cũng làm tăng nguy cơ cao mắc bệnh tiểu đường.
Người thường xuyên căng thẳng
Theo nghiên cứu, căng thẳng có mỗi quan hệ mật thiết với bệnh tiểu đường. Nguyên nhân là khi căng thẳng cơ thể sẽ sản sinh hormone như adrenalin hay cortisol, làm nhịp thở tăng lên. Khi đó máu sẽ di chuyển tập trung đến ở ngoại biên và làm chậm quá trình chuyển hóa glucose.
Giải pháp cho bệnh tiểu đường
Bệnh tiểu đường có thể được phòng ngừa bằng cách thay đổi lối sống và chế độ ăn. Dưới đây là một số biện pháp phòng ngừa bệnh tiểu đường hiệu quả:
- Giảm cân: Nếu bạn đang thừa cân hoặc béo phì, hãy giảm cân để giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường.
- Tập thể dục thường xuyên: Hãy tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày, hầu hết các ngày trong tuần.
- Ăn uống lành mạnh: Hãy ăn nhiều trái cây, rau và ngũ cốc nguyên hạt. Hạn chế ăn đồ ăn nhanh, đồ ăn chế biến sẵn và đồ uống có đường.
- Kiểm soát căng thẳng: Việc giữ cho tinh thần thư thái và cân bằng góp phần quan trọng trong việc phòng ngừa bệnh tiểu đường.
Giải pháp chuyên biệt dành cho bệnh tiểu đường từ European Wellness
European Wellness là một trong những hệ thống chăm sóc sức khỏe toàn diện đến từ châu Âu, cung cấp các dịch vụ tầm soát sức khỏe, xét nghiệm máu và chẩn đoán bệnh tiểu đường với độ chính xác cao.
Bên cạnh đó, European Wellness còn cung cấp giải pháp hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường, giúp cải thiện các triệu chứng và biến chứng của bệnh. Giải pháp là thành quả công nghệ y sinh kỹ thuật cao, được nghiên cứu và thực nghiệm trong 87 năm, mang lại những cải thiện rõ rệt cho sức khỏe người tiểu đường.
Nếu bạn đang có bất kỳ thắc mắc nào về bệnh tiểu đường, hãy liên hệ (028) 62 92 8888 hoặc (+84) 911 999 929 với European Wellness để được tư vấn và hỗ trợ chi tiết.