Cách phục hồi nhanh chóng sau khi bị bong gân

Bong gân là một chấn thương rất phổ biến và thường xảy ra khi bạn vấp ngã, chơi thể thao hoặc làm việc với động tác đột ngột. Tình trạng này gây đau và khó di chuyển, khiến bạn cảm thấy khó chịu và ảnh hưởng đến hoạt động hàng ngày. May mắn thay, có nhiều cách điều trị bong gân hiệu quả để giảm đau và phục hồi nhanh chóng. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu kỹ hơn về các phương pháp này và cách áp dụng chúng để điều trị tình trạng bong gân hiệu quả nhất.

Bong gân là gì?

Bong gân là một tổn thương ở khớp nhưng không trật khớp, không gãy xương. Chỉ tổn thương ở bao hoạt dịch, bao khớp và các dây chằng. Dây chằng có nhiều nhánh thần kinh chi phối nên khi tổn thương dễ gây rối loạn vận mạch. Nơi hay bị bong gân là: cổ chân, cổ tay, đầu gối, bàn chân và các ngón tay. Người hay gặp là thanh thiếu niên và các vận động viên thể dục thể thao. 

Bong gân khớp cổ chân là bong gân phổ biến nhất

Nguyên nhân gây bong gân thường gặp

Bong gân là một chấn thương thường gặp ở các vận động viên, người chơi thể thao hoặc các người thường xuyên phải di chuyển. Có nhiều nguyên nhân phổ biến gây bong gân, bao gồm:

• Va đập, va chạm: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây bong gân. Khi một vật cứng đập vào khu vực đầu gối, cổ chân hoặc cổ tay, có thể gây ra chấn thương và làm tổn thương các cơ, mô mềm và dây chằng.
• Di chuyển quá mức: Khi các cơ và khớp bị căng thẳng do di chuyển quá mức, có thể dẫn đến bong gân. Điều này thường xảy ra khi tập luyện quá sức hoặc di chuyển một cách bất thường.
• Mang giày không phù hợp: Nếu giày không phù hợp với hoạt động thể thao hoặc không cân đối, có thể gây ra bong gân.
• Các chấn thương trước đó: Nếu bạn đã từng bị chấn thương ở một khu vực nào đó, khu vực đó sẽ trở nên yếu hơn và dễ bị bong gân hơn.
• Cơ thể yếu: Nếu bạn có cơ thể yếu hoặc không tập thể dục thường xuyên, bạn có thể dễ dàng bị bong gân hơn.
• Tuổi tác: Tuổi tác cũng là một yếu tố quan trọng trong việc gây bong gân, do cơ thể dễ bị thoái hóa khi già đi.

Chấn thương thể thao là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất của bong gân

Triệu chứng phổ biến của bong gân

Trong các thành phần của khớp thì dây chằng khớp đóng vai trò quan trọng nhất để giữ ổn định, vững chắc khi khớp hoạt động và cũng dễ bị tổn thương nhất. Tổn thương dây chằng khớp hay còn gọi là “bong gân”, được chia làm 3 cấp độ:

• Bong gân độ I: Rách tối thiểu các sợi dây chằng, có khi được coi như dây chằng bị dãn dài ra
• Bong gân độ II: Rách nhiều thớ sợi dây chằng hơn, coi như rách dây chằng
• Bong gân độ III: Dây chằng đứt hoàn toàn, mất sự liên tục, gây chênh vênh khớp

Bong gân thường gây đau, sưng, bầm tím tại vùng tổn thương

Khi bị bong gân nhẹ, người bệnh sẽ thường cảm thấy đau ít, cử động hạn chế, sưng nề nhẹ quanh khớp. Nếu nặng hơn, bong gân sẽ được biểu hiện như:

•  Đau: đau nhiều nhất là khi vận động. 
•  Cử động hạn chế.  
• Biến dạng rõ: xung quanh khớp sưng to, nhanh, có tràn máu ổ khớp, xung quanh khớp có vết tím bầm lan rộng. Nếu bị đứt gân khớp vận động chệch theo hướng bình thường. 

Đối với các trường hợp bong gân nhẹ nếu như được điều trị đúng, bệnh nhân sẽ khỏi 1 -2 tuần. Còn đối với bong gân nặng nếu xử lý không tốt sẽ gây biến chứng như teo gân, teo cơ, xương mất chất vôi và tình trạng bong gân mãn tính

Phương pháp điều trị bong gân

Cần dựa vào các biểu hiện qua thăm khám tại chỗ, nếu người bệnh chỉ thấy sưng đau, cảm giác vững khi vận động thì dây chằng bị giãn hoặc có đứt một phần nhưng nếu vừa sưng đau, mất vững và vừa bầm tím thì rất có thể dây chằng đã bị đứt một phần hoặc hoàn toàn. Với các tổn thương mức độ I và II thì điều trị không mổ bằng các phương pháp vật lý trị liệu, với độ III có thể phải mổ để phục hồi chức năng của khớp. Tuy nhiên trong thực tế việc thăm khám khó khăn do vùng tổn thương sưng và đau nhiều, để khẳng định chắc chắn hơn bệnh nhân cần được chụp X quang, ngoài ra có thể phải làm siêu âm và chụp cộng hưởng từ.

Quan niệm của người bệnh thường rất chủ quan khi bị bong gân, họ cho rằng tai nạn bong gân không quan trọng, họ chỉ đến bệnh viện khi có kết hợp với gãy xương vì thế dẫn đến hàng loạt sai lầm do tự điều trị. Người dân thường dùng mật gấu, rượu, xoa cao vào nơi bị tổn thương, đây là sai lầm nghiêm trọng vì chấn thương nghiêm cấm dùng các chất nóng tác động tại chỗ do những chất này gây chảy máu mạnh hơn. 

Khi có bất kỳ chấn thương nào ở vùng khớp, chúng ta cần nhanh chóng thực hiện ngay bước sơ cứu để giảm thiểu mức độ tổn thương. Dưới đây là phương pháp RICE phổ biến mà bạn có thể tham khảo: 

• Rest – Nghỉ ngơi.
•  Ice- Chườm đá lên bề mặt da.
• Compression -Băng ép.
• Elevation -Kê cao chi .

Cần bất động khớp ngay ở tư thế chức năng bằng băng thun, nẹp hay bó bột. Thời gian cần bất động thường là 4 tuần, với người cao tuổi thì thời gian có thể lâu hơn một chút. Sau đó người bệnh có thể vận động nhẹ nhàng và sau 8-12 tuần có thể tập chơi thể thao với mức độ tăng dần.

Việc chườm lạnh có tác dụng làm tăng ngưỡng kích thích của các sợi cơ, làm co mạch, giảm lượng máu lưu thông ở vùng tổn thương dẫn đến giảm phù nề, giảm đau. Chườm lạnh làm giảm co thắt cơ dẫn đến cải thiện tuần hoàn và kết quả là giảm rối loạn chuyển hóa ở vùng bị chấn thương.

Để đạt được hiệu quả cao nhất, chườm lạnh cần phải được tiến hành ngay ở những phút đầu tiên sau khi bị chấn thương. Trong 48-72 giờ đầu, việc chườm lạnh cần được tiến hành thường xuyên. Mỗi đợt chườm lạnh kéo dài từ 15-20 phút, thời gian nghỉ giữa hai đợt khoảng 120-180 phút (trong 24 giờ đầu cần tiến hành thường xuyên hơn, thời gian nghỉ giữa hai đợt khoảng 30-60 phút).

Kỹ thuật chườm lạnh được tiến hành như sau: Dùng nước đá hoặc đá chưa tan đập nhỏ bọc trong nilon rồi bọc khăn bông ẩm ra ngoài tránh để đá lạnh tiếp xúc trực tiếp vùng da tổn thương. Áp nhẹ khối nước đá lên bề mặt da vùng chấn thương, xoa nhẹ theo đường tròn đồng tâm trong 5-10 phút tùy đặc điểm giải phẫu của vùng tổn thương. Tốt nhất dùng túi chườm lạnh chuyên dụng đặt lên vùng tổn thương. Cảm giác đặc trưng khi sử dụng phương pháp này là vùng được chườm cảm thấy lạnh, đau buốt và cuối cùng là cảm giác tê dại.

Chườm đá giúp giảm thiểu cơn đau do bong gân gây ra

Băng ép: Dùng băng vải hay băng chun băng ép vùng chấn thương đủ chặt để giảm phù nề và tạo điểm tựa vững chắc cho vùng cơ khớp bị chấn thương. Băng ép vùng chấn thương trong thời gian giữa hai đợt chườm lạnh.

Có thể kết hợp dùng các thuốc giảm đau chống viêm, tùy theo tình trạng tổn thương. Tùy thuộc vào tính chất và mức độ tổn thương, có thể đến khám bác sĩ chuyên khoa càng sớm càng tốt. Nên tiếp xúc với bác sĩ nếu trong vòng 24-48 giờ dùng các biện pháp tự điều trị trên mà các triệu chứng tổn thương cơ, gân, khớp, dây chằng (đau, phù nề) không thuyên giảm, hay lại thấy đau hơn, phù nề hơn.

European Wellness Việt Nam – Triển vọng mới trong việc điều trị bệnh lý cơ xương khớp 

European Wellness là một tập đoàn đến từ châu Âu chuyên nghiên cứu, ứng dụng công nghệ y sinh vào việc chăm sóc và nâng cao sức khỏe toàn diện. Hiện nay, European Wellness đã đặt dấu chân tại 25 quốc gia trên toàn thế giới cùng hệ thống đối tác chiến lược rộng khắp 5 châu và hàng vạn khách hàng hài lòng. Việt Nam tự hào là thành viên chính thức thứ 26 của hệ thống trung tâm y tế European Wellness toàn thế giới. 

Liệu pháp tế bào tại European Wellness là phương pháp chăm sóc và điều trị cơ xương khớp hiệu quả hàng đầu hiện nay. Tế bào gốc giúp kích thích quá trình tìm, sửa chữa và thay thế các tế bào tổn thương do thoái hóa bằng tế bào mới khỏe mạnh, nhờ đó giảm đau nhanh chóng, tăng cường dịch nhờn bôi trơn khớp, tái tạo sụn khớp, làm chậm tối đa tiến trình thoái hóa. Thừa hưởng những thành tựu y khoa của nền y học số 1 thế giới, chúng tôi cam kết mang đến giải pháp hiệu quả, an toàn nhất.

European Wellness Việt Nam là đơn vị sở hữu phác đồ điều trị 4 bước

European Wellness Việt Nam tự hào đơn vị sở hữu mô hình sức khỏe toàn diện – chuyên sâu – chi tiết với phác đồ 4 bước độc quyền chuẩn y khoa châu Âu. Phác đồ được thiết kế theo xu hướng cá nhân hóa để phù hợp với từng tình trạng và sức khỏe của khách hàng, bao gồm các bước: tầm soát toàn diện, thanh lọc thải độc, sửa chữa chuyên sâu và tái tạo toàn diện. Bên cạnh đó, khách hàng còn được cung cấp những thông tin bổ ích đến từ các bác sĩ chuyên môn, góp phần điều chỉnh thói quen sống để giữ gìn sức khỏe và tăng cường khả năng vận động hiệu quả. 

European Wellness tự tin khẳng định đẳng cấp trong việc phòng và điều trị các bệnh lý cơ xương khớp thông qua thành tựu y học tái sinh đến từ châu Âu. Bằng những nỗ lực không ngừng, European Wellness hứa hẹn trở thành điểm tựa vững chắc trong việc bảo vệ bạn và gia đình trước sự khắc nghiệt của thời gian, đem đến một hệ thống chăm sóc sức khỏe chủ động – chuyên sâu cho người dân.