6 dấu hiệu phát hiện sớm đột quỵ không nên bỏ lỡ

Đột quỵ có thể ập đến bất ngờ, cướp đi sinh mạng chỉ trong tích tắc. Tuy nhiên, đột quỵ vẫn có thể cứu chữa, giảm rủi ro biến chứng khi được phát hiện kịp thời. Hãy chú ý đến 6 dấu hiệu phát hiện sớm đột quỵ sau đây để không bỏ lỡ thời gian vàng cấp cứu đột quỵ nhé.

Đột quỵ là gì?

Đột quỵ, hay còn gọi là tai biến mạch máu não, là một tình trạng y tế khẩn cấp xảy ra khi não bộ bị thiếu hụt oxy và chất dinh dưỡng do lưu lượng máu bị gián đoạn hoặc tắc nghẽn. Bộ não là cơ quan cực kỳ quan trọng với hơn 86 tỷ tế bào thần kinh, chi phối tất cả các hoạt động của cơ thể. Do đó, khi dòng chảy của máu bị chặn lại, không thể truyền đến não, dẫn đến các tế bào não tổn thương, chết đi chỉ trong vài phút ngắn ngủi.

Đột quỵ là gì?

Khi các tế bào não – “nhân tố” điều khiển mọi hoạt động của cơ thể – ngưng hoạt động, chức năng của não cũng bị tê liệt hoàn toàn. Nạn nhân có thể gặp các di chứng nặng nề như liệt nửa người, mất khả năng ngôn ngữ, rối loạn thị giác, hay thậm chí tử vong.

Đột quỵ thường diễn ra nhanh chóng và bất ngờ, chỉ trong tích tắc đã có thể cướp đi sinh mạng hoặc khiến người bệnh trở thành tàn phế. Tuy nhiên, cơn nguy hiểm này sẽ có những cảnh báo trước khi xuất hiện. Phát hiện sớm đột quỵ thông qua các dấu hiệu cảnh báo là chìa khóa để mở cánh cửa cứu chữa và giành lại sự sống.

Các dấu hiệu phát hiện sớm đột quỵ

Trước đây, FAST (Khuôn mặt, Tay, Nói, Thời gian) là 4 dấu hiệu cảnh báo đột quỵ được biết đến rộng rãi. Tuy nhiên, nghiên cứu chỉ ra rằng chỉ dựa vào FAST có thể bỏ sót tới 14% trường hợp đột quỵ.

Vì vậy, để nâng cao hiệu quả chẩn đoán và điều trị, các nhà khoa học đã đưa ra 6 dấu hiệu BE FAST, giúp phát hiện sớm đột quỵ, giảm tỷ lệ bỏ sót xuống còn 4%.

BE FAST dấu hiệu phát hiện sớm đột quỵ

BE FAST bao gồm:

• B (Balance): Mất thăng bằng, chóng mặt, đau đầu dữ dội, khó đi lại hoặc phối hợp vận động.
• E (Eyesight): Mờ mắt, giảm thị lực hoặc mất thị lực đột ngột ở một hoặc cả hai mắt.
• F (Face): Khuôn mặt hoặc miệng bị méo, mất cân đối, lệch nhân trung. Dấu hiệu này sẽ thấy rõ hơn khi người bệnh cố gắng nói hoặc cười.
• A (Arms): Tay chân một bên đột nhiên tê liệt hoặc khó hoặc không thể cử động.
• S (Speech): Nói ngọng, khó nói hoặc không hiểu người khác nói gì do khuôn miệng tê cứng dẫn đến khó mở miệng  phát âm thành tiếng hoặc nói không rõ chữ.
• T (Time): Gọi cấp cứu ngay lập tức khi phát hiện bất kỳ dấu hiệu nào kể trên.

Ngoài ra còn có những dấu hiệu khác như:

• Mặt, cánh tay hoặc chân bị tê, yếu hoặc bị liệt. Điều này có thể xảy ra ở một hoặc cả hai bên cơ thể bạn
• Nhức đầu , thường dữ dội và đột ngột
• Khó nuốt
• Buồn nôn và ói mửa.

Việc ghi nhớ BE FAST và một số dấu hiệu khác là chìa khóa phát hiện sớm đột quỵ, giúp tăng khả năng cứu chữa và giảm thiểu nguy cơ di chứng.

Hướng dẫn sơ cứu cho người bị đột quỵ

Khi một người được phát hiện sớm đột quỵ, hành động nhanh chóng và chính xác là chìa khóa để cứu sống người bệnh. Hãy ghi nhớ những bước sau để đảm bảo an toàn và hỗ trợ hiệu quả cho nạn nhân:

Bảo vệ an toàn cho người bệnh

• Hỗ trợ nạn nhân: Tránh té ngã, chấn thương, di chuyển nhẹ nhàng đến nơi an toàn.
• Gọi cấp cứu ngay lập tức: Liên hệ 115 hoặc cơ sở y tế gần nhất.

Tư thế an toàn

• Đặt nạn nhân nằm nghiêng: Nghiêng 30 độ sang một bên, đầu cao hơn ngực.
• Giữ đường thở thông thoáng: Loại bỏ chướng ngại vật, nới lỏng quần áo.
• Theo dõi tình trạng: Mạch, nhịp thở, ý thức, phản xạ đồng tử.

Tuyệt đối không

• Bấm huyệt, đánh gió, châm cứu: Nguy hiểm, có thể làm nặng thêm tình trạng.
• Cho ăn uống: Nguy cơ sặc, nghẹn, tắc đường thở.
• Tự ý dùng thuốc: Gây tương tác thuốc, ảnh hưởng đến điều trị.
• Di chuyển bằng xe máy: Nguy hiểm, rung lắc có thể làm tổn thương não.

Đưa người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất

• Càng sớm càng tốt: Tăng cơ hội hồi phục, giảm nguy cơ biến chứng.
• Cung cấp thông tin: Triệu chứng, thời gian khởi phát, tiền sử bệnh (nếu biết).

Các bước sơ cứu đột quỵ

Phòng tránh đột quỵ bằng cách nào

Trước những thiệt hại to lớn do đột quỵ gây ra, ngoài việc nhận biết dấu hiệu phát hiện sớm đột quỵ, thì việc phòng ngừa đột quỵ trở thành vấn đề vô cùng cần thiết. Dưới đây là 5 cách giúp phòng ngừa đột quỵ phổ biến và hiệu quả:

Kiểm soát các bệnh lý nền

Cao huyết áp, tiểu đường, tim mạch là những nguyên nhân chính gây đột quỵ. Hãy tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ, sử dụng thuốc theo chỉ định và thay đổi lối sống để kiểm soát tốt các bệnh lý này.

Chế độ dinh dưỡng khoa học

Xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý góp phần quan trọng vào việc phòng ngừa đột quỵ. Thực đơn mỗi ngày cần bổ sung nhiều rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, hạn chế thực phẩm chế biến sẵn, đồ chiên rán, thức ăn nhanh để ngăn ngừa sự hình thành mảng bám bên trong thành mạch.

Hạn chế chất kích thích

Thuốc lá, rượu bia có khả năng làm tăng nguy cơ đột quỵ gấp 2-4 lần so với người bình thường. Hóa chất độc hại trong thuốc lá, rượu bia làm tổn thương mạch máu, tăng nguy cơ hình thành mảng xơ vữa và cục máu đông, dẫn đến tắc nghẽn mạch máu não..

Xây dựng lối sống lành mạnh

• Tập thể dục thường xuyên: Ít nhất 30 phút mỗi ngày, 5 ngày mỗi tuần. Các bài tập phù hợp như đi bộ, chạy bộ, bơi lội, yoga,…
• Duy trì cân nặng hợp lý: Giảm cân nếu thừa cân, béo phì.
• Ngủ đủ giấc: Ngủ đủ 7-8 tiếng mỗi đêm để cơ thể được nghỉ ngơi, phục hồi.
• Giữ tinh thần thoải mái: Hạn chế căng thẳng, stress, học cách thư giãn và giải tỏa căng thẳng hiệu quả.

Bảo vệ sức khỏe trong mọi điều kiện

Giữ ấm cơ thể và bảo vệ sức khỏe tốt khi thời tiết giao mùa. Bên cạnh đó, hãy lưu ý rằng không tắm hoặc vào phòng máu lạnh khi từ ngoài nóng về và không được tắm đêm.

Tầm soát sức khỏe định kỳ

Theo thống kê y khoa, có đến 80% trường hợp đột quỵ có thể được phòng ngừa. Điều này đồng nghĩa với việc chúng ta hoàn toàn có khả năng nắm quyền chủ động bảo vệ sức khỏe của bản thân trước căn bệnh nguy hiểm này. Bên cạnh những biện pháp phòng ngừa thụ động kể trên, việc tầm soát sức khỏe định kỳ đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc phát hiện sớm các yếu tố nguy cơ tiềm ẩn dẫn đến đột quỵ, từ đó đưa ra những giải pháp can thiệp kịp thời.

Tầm soát sức khỏe định kỳ là cách tốt nhất phát hiện sớm đột quỵ

Mỗi cá nhân nên chủ động tầm soát sức khỏe định kỳ ít nhất 6 tháng/lần. Tuy nhiên, tần suất này có thể thay đổi tùy thuộc vào độ tuổi, tình trạng sức khỏe và các yếu tố nguy cơ khác.

European Wellness hiểu rằng tầm soát sức khỏe được ví như xây dựng nền móng cho một căn nhà. Chỉ khi nền móng vững chắc thì mới có thể nâng đỡ toàn bộ hệ thống sức khỏe kiên cố và bền vững. Do đó, tầm soát là một trong những bước trụ cột không thể thiếu giúp phát hiện sớm đột quỵ và được áp dụng trong các liệu trình sức khỏe tại đây.

Với nhiều năm nghiên cứu và ứng dụng công nghệ y sinh, liệu pháp tế bào tiên tiến, European Wellness mang đến chương trình tầm soát đột quỵ chuẩn châu Âu, bao gồm 13 hạng mục chuyên sâu.

• Dự đoán chính xác nguy cơ đột quỵ tiềm ẩn: Nhờ kết hợp trang thiết bị y sinh độc quyền, European Wellness có khả năng truy vết sâu đến từng tế bào, giúp dự đoán chính xác nguy cơ đột quỵ tiềm ẩn trước 5 năm.
• Can thiệp sớm, ngăn ngừa đột quỵ: Chương trình giúp phát hiện sớm các nguy cơ tiềm ẩn, từ đó xây dựng kế hoạch điều trị phù hợp, khắc phục hiệu quả, ngăn ngừa đột quỵ hiệu quả.
• Tư vấn chuyên sâu: Đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao đến từ châu Âu sẽ tư vấn và thăm khám 1:1, giải đáp mọi thắc mắc và đồng hành trong suốt quá trình tầm soát và điều trị.

Với điều kiện trang thiết bị hiện đại, đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao, nhiều kinh nghiệm sẽ cho ra kết quả tầm soát chính xác và lời khuyên bổ ích giúp khách hàng có thể nâng cao sức khỏe của mình và ngăn ngừa hiệu quả nguy cơ đối mặt với đột quỵ.

Chương trình tầm soát đột quỵ chuyên sâu tại European Wellness

Bài viết đã điểm qua 6 dấu hiệu phát hiện sớm đột quỵ mà các nhà khoa học khuyến cáo, đồng thời cung cấp hướng dẫn cấp cứu và phòng ngừa đột quỵ hiệu quả.  Với tình hình đột quỵ ngày càng tăng cao bất chấp thời gian và độ tuổi, mỗi cá nhân nên ý thức trang bị những kiến thức y khoa để bảo vệ bản thân, gia đình và cộng đồng.